معرفی انواع ماهی در ایران - اتحادیه سراسری تعاونی های تکثیر‌و‌پرورش ماهیان سردآبی کشور

ماهی آزاد:

مرغوب ترین ماهی جهان به حساب می آید. دوکی شکل و کشیده است. فیله ماهی آزاد را به صورت دودی هم مصرف می کنند.

ماهی سفید:

دوکی شکل و با گوشت سفید و لطیف است. البته جنس نر این ماهی روی سرش خال های درشت و سفید دارد، کشیده تر است و گوشت بیشتری دارد. نوع دریایی اش هم، قطعا از نوع پرورشی مرغوب تراست. ماهی سفید را می توان سرخ کرده، کبابی، بخارپز یا به شکل دودی مصرف کرد که بستگی به ذائقه و سلیقه افراد دارد.

اردک ماهی:

گوشت لذیذی دارد؛ چه آن را سرخ یا کبابی کنید.

ماهی کفال:

این ماهی دوکی شکل، گوشت سفید اما سفتی دارد و اصالتا روسی است. شمالی ها اغلب نوع “دودی” و “شور” آن را مصرف می کنند. سرخ شده و کبابی کفال را هم با نارنج و لیمو میل می کنند.

ماهی حلوا سفید:

فلس دارد، اما با یک دست کشیدن، تمیز می شود. جنوبی ها به آن “زبیده” به معنای برگزیده می گویند. “حلوا” را اغلب به صورت شکم خالی در روغن سرخ می کنند و سر سفره می آورند. ماهیحلوا سیاه، گوشت سفت تری دارد، اما مزه اش همان است.

ماهی سنگسر:

از نظر شکلی، کتابی است. استخوان زیادی دارد. معمولا آن را کباب یا سرخ کرده یا در قلیه ماهی استفاده می کنند.

ماهی شوریده:

ماهی شوریده، دوکی شکل و ظریف است. گوشت سفید و کم تیغ اش هم بعد از پخت،نرم و لذیذ می شود. این ماهی را درسته و البته با شکم خالی، می توان سرخ کرد.

ماهی شیر:

تقریبا بدون تیغ و بی آزار است؛ با گوشتی صورتی که ضایعات کمی دارد. همه جوره اش را هم درست می کنند: سرخ کرده، بخارپز و کبابی.

ماهی سرخو:

شبیه سنگسر است، ولی با گوشت سفید و لطیف. سرخ شده اش را می خورند یا در قلیه ماهی استفاده می کنند.

ماهی هامور:

هامور اسم خانوادگی تعداد زیادی ماهی خلیج فارس و دریای عمان است. در این میان، هامور قهوه ای را می شود برای مهمانی، درسته کباب کرد. گوشتش بعد از پختن، سفید و البته سفت می شود. وقت پختن قلیه ماهی با ماهی هامور، پوستش را نمی کنند، چون حسابی لعاب می اندازد.

ماهی راشکو:

ماهی مرغوب جنوب است که گوشت سفید و نرم، و ضایعات کمی دارد و به هر روشی می توان آن را پخت. راشکو را برای قلیه ماهی هم استفاده می کنند.

ماهی های پرورشی:

ماهی های پرورشی کمی لاغرتر و کم بنیه تر از انواع دریایی شان اند، اما اغلب این شانس را دارید که آنها را زنده تهیه کنید.

کپور معمولی، کپور آیینه، کپور چرمی، آمور، کپور نقره ای، سرگنده و قزل آلای رنگین کمان.

این ماهی ها کوچک اند و البته ارزان تر از انواع دریایی و اگر طریقه پخت آنها را بدانید، بسیار خوش خوراک هستند که شامل سوف، لای ماهی، اردک ماهی، اسبله، سس ماهی، سیاه ماهی، قزل آلای خال قرمز و… هستند.

وقتی ماهی را از آب های دور می آورند یا پیش بینی می کنند زمان فروش و مصرفش خیلی طولانی باشد (به ویژه برای ماهی های بزرگ)، آن را فریز می کنند؛ اتفاقا با این کار به سالم ماندن ماهی بیشتر می توان اعتماد کرد، اما گاهی فروشنده ها تقلب می کنند و ماهی های خراب شده و مانده را با ظاهر یخ زده به مردم قالب می کنند تا عیبش معلوم نشود. برای رو شدن دست این فروشنده های متقلب، به مردمک چشم ماهی دقت کنید. اگر ماهی سالم باشد، یک نقطه سفیدرنگ در مردمک آن دیده می شود، ولی اگر ماهی قبل از یخ زدن خیلی سالم نباشد، چشم یخ زده اش کاملا کدر یا شیری رنگ است.

طعم کوسه ماهی و شمشیرماهی مخصوصا هنگامی که کبابی شوند، بی نظیر است؛ اما گزارش ها حاکی از آن است که این ماهی ها و تعدادی از ماهی های بزرگ دیگر که طول عمر بیشتری دارند، ممکن است حاوی متیل جیوه بیشتر از مقادیر حد مجاز (ppm1) باشند که همین مساله باعث دلسردی طرفداران این دسته از ماهی ها می شود. البته متخصصان، مصرف کم و به ندرت (حداکثر یک بار در هفته) این دسته از ماهی ها را در غالب یک رژیم غذایی متعادل بی خطر می دانند.

ماهی هایی که حاوی مقادیر بالایی جیوه هستند، عبارتند از: کوسه ماهی، مارلین، اره ماهی، نیزه ماهی، ماهی های درخشان، ماهی روغنی اروپای شمالی، و ماهی نارنجی دریایی.

تقریباً در تمام ماهی ها مقدار بسیار کمی جیوه وجود دارد، ولی برای بیشتر افراد جامعه، در رابطه با مصرف ماهی و دریافت جیوه، مشکلی وجود ندارد.